GIỚI THIỆU

Lý Nhân là một làng cổ hàng ngàn năm tuổi. Lý Nhân xưa kia có tên là trang Đường An, thời Hậu Lê đổi thành thôn Đường An, thời Nguyễn gọi là Phi Thôn thuộc xã Dục Tú, huyện Đông Ngàn, phủ Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. Đến đầu thế kỷ XX, tên làng đổi thành Lý Nhân và giữ nguyên đến ngày nay. Hiện nay, Lý Nhân thuộc xã Dục Tú, huyện Đông Anh, ngoại thành Hà Nội.
Đình Lý Nhân thờ phụng A Lã Nương Đế phu nhân chi thần, ngài linh ứng lừng lẫy có công lao rất to lớn trong việc hộ quốc, an dân, phù trợ vua Hai Bà Trưng dẹp giặc ngoại xâm.

Thần tích làng Lý Nhân kể rằng: những năm đầu công nguyên, nước ta bị ách đô hộ của nhà Hán, nhân dân vô cùng cực khổ, lại điêu đứng thêm do thói bạo ngược của Thái thú Tô Định. Lúc đó ở trang Phả Lại, huyện Quế Dương, Phủ Từ Sơn, đạo Kinh Bắc có người họ Lã, tên Tiến và vợ Triệu Thị Phụng, là người nghèo khó, làm nghề đánh cá nhưng tính trung thực, hiếu thuận.
Một hôm ông bà đến Đường An (thôn Lý Nhân ngày nay) thuộc vùng đất Đông ngàn kiếm cá thì trời tối, bèn nghỉ lại ở ngôi miếu đầu xóm. Đêm ấy, thần báo mộng rằng ông bà sắp có tin mừng. Quả nhiên, sau đó có mang, sinh hạ được một người con gái, ông bà đặt tên con là Ả Lã. Lớn lên Ả Lã sớm thông minh, học giỏi, trí dũng song toàn. Cũng là lúc ông bà Tiến Phụng lần lượt qua đời.
Lo tang ma cho cha mẹ xong, gặp lúc Hai Bà Trưng phất cờ nghĩa, nàng đứng lên tuyển mộ dân binh ở địa phương về xin tụ hội với Hai Bà. Hào trưởng các nơi cũng kéo tới, lực lượng nghĩa quân rất mạnh, liên tiếp thắng trận.
Ngày 22 tháng 03 năm Chiêm Thống 1 (năm 1878), ngài được phong là Quốc Vương Thiên Tử. Ngày 18 tháng 11 năm Thành Thái 1 (năm 1889), ngài được phong Dực Bảo Trung Hưng linh phù chi thần và nhiều lần được ban Sắc phong sau đó.

Kiến trúc của đình Lý Nhân có quy mô vừa phải với Đại đình 4 mái đao cong truyền thống. Bố cục bộ vì Đại đình có 6 hàng chân cột, trên các cấu kiện kiến trúc có các trang trí nghệ thuật, tập trung là các cốn và đầu dư. Các mảng chạm lộng, chạm bong tạo nên các tác phẩm nghệ thuật đẹp có giá trị nghệ thuật cao. Các trang trí chủ yếu theo phong cách nghệ thuật thời Nguyễn thế kỷ XIX.
Các di vật đồ thờ của đình khá phong phú và đa dạng, chú ý nhất là 10 đạo sắc phong, trong đó có sắc thời Tây Sơn. Ngai thờ, tượng thành hoàng, giá gươm, hoành phi, câu đối... là các cổ vật quý có giá trị về nhiều mặt.
Đình Lý Nhân đã được Bộ Văn hoá và Thông tin xếp hạng di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật năm 1995./.